Zachęcamy do zapoznania się z Programami realizowanymi przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu w 2017 r.
Jednym z podstawowych zadań, jakie Państwo winno spełniać względem swoich obywateli, jest zapewnienie im maksymalnej ochrony życia, zdrowia i mienia. Funkcja ta nabiera szczególnego znaczenia w sytuacjach ekstremalnych, takich jak anomalie pogodowe w postaci m.in.: silnych wiatrów, intensywnych opadów atmosferycznych lub wyładowań atmosferycznych, występujących nagle, niespodziewanie i gwałtownie.
Przeciwdziałanie zagrożeniom dla życia i zdrowia ludzi oraz niesienie pomocy dla osób poszkodowanych w wyniku działania sił natury, należy do odpowiednich jednostek administracji rządowej i samorządu terytorialnego. Działania tych jednostek wielokrotnie wspomagane są poprzez ofiarną pomoc całego społeczeństwa.
Wśród szerokiej grupy osób poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w 2017 r. są osoby niepełnosprawne. Osobom tym ze względu na stan ich zdrowia lub ograniczone możliwości samodzielnej egzystencji, powinna być zapewniona wzmożona ochrona życia, zdrowia lub mienia.
Istotną rolę w realizacji tego zadania ma spełniać program „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu w 2017 r.”.
Pomoc finansowa przewidziana w programie stanowi uzupełnienie pomocy wypłacanej przez organy administracji rządowej i samorządowej.
I. Nazwa programu
„Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu w 2017 r.”.
II. Definicje pojęć
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o:
- beneficjencie – należy przez to rozumieć adresata programu, który uzyskał pomoc finansową w ramach programu,
- monitorowaniu – należy przez to rozumieć proces systematycznego zbierania i analizowania ilościowych i jakościowych informacji na temat programu w aspekcie finansowym i rzeczowym,
- PFRON – należy przez to rozumieć Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
- programie – należy przez to rozumieć program „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu w 2017 r.”,
- ustawie o rehabilitacji – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
(Dz. U. z 2016 r. poz. 2046, z późn. zm.), - wnioskodawcy – należy przez to rozumieć wnioskującego o przyznanie pomocy finansowej w ramach programu,
- żywiole – należy przez to rozumieć anomalie pogodowe w postaci m.in.: silnych wiatrów, intensywnych opadów atmosferycznych lub wyładowań atmosferycznych, które wystąpiły nagle, niespodziewanie i gwałtownie powodując zagrożenie dla ludności i zniszczenie/utratę mienia na terenie gmin, których wykaz określony został
w załączniku:- do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 sierpnia 2017 r. w sprawie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w sierpniu 2017 r., w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1547, z późn. zm.),
- do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w sierpniu 2017 r., w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1583).
III. Podstawa prawna programu
Podstawą prawną uruchomienia i realizacji programu jest art. 47 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2046, z późn. zm.).
IV. Cel programu
Celem programu jest zapewnienie pomocy osobom niepełnosprawnym, poszkodowanym na skutek działania żywiołu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w 2017 roku.
V. Adresaci programu
- Adresatami programu są poszkodowane na skutek żywiołu:
- osoby niepełnosprawne posiadające aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (lub orzeczenie równoważne),
- dzieci i młodzież niepełnosprawna posiadająca aktualne orzeczenie o niepełnosprawności, wydane przed ukończeniem 16 roku życia z zastrzeżeniem postanowień ust. 2.
- W imieniu osób niepełnoletnich, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ubezwłasnowolnionych częściowo lub całkowicie – zwanych dalej „podopiecznymi” – występują opiekunowie prawni tych osób. Opiekunowie prawni występujący w imieniu osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, muszą zamieszkiwać w obrębie tego samego gospodarstwa domowego, co osoba uprawniona do uzyskania pomocy.
VI. Formy i zakres pomocy udzielanej w ramach programu
- Pełnomocnicy Zarządu w Biurze PFRON na podstawie przekazanych przez Oddziały PFRON informacji uzyskanych z samorządów powiatowych dotyczących liczby poszkodowanych osób niepełnosprawnych, dokonują podziału środków finansowych dla Oddziałów PFRON na realizację programu przez samorządy powiatowe.
- Pomoc finansowa dla osób niepełnosprawnych poszkodowanych na skutek żywiołu udzielana jest ze środków PFRON:
- w ramach Modułu I – w formie jednorazowego świadczenia na rehabilitację społeczną z zastrzeżeniem postanowień ust. 5 pkt 1,
- w ramach Modułu II – w formie jednorazowego świadczenia stanowiącego rekompensatę poniesionych strat i/lub pokrycie kosztów przeprowadzenia naprawy z zastrzeżeniem postanowień ust. 4 i ust. 5 pkt 2.
- Uzyskanie pomocy finansowej w ramach jednego z modułów programu nie wyklucza możliwości uzyskania pomocy w innym module programu, w tym również do uzyskania pomocy, o której mowa w ust. 6 z zastrzeżeniem, że w ramach każdego z modułów:
- wnioskodawca może złożyć tylko jeden wniosek o udzielenie pomocy,
- w przypadku każdego podopiecznego wnioskować o pomoc można tylko raz za wyjątkiem sytuacji, o której mowa w rozdziale X ust. 11.
- Świadczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, przeznaczone jest na:
- zakup lub naprawę sprzętu rehabilitacyjnego, środków pomocniczych i przedmiotów ortopedycznych utraconych lub zniszczonych na skutek działania żywiołu,
- usunięcie powstałych na skutek działania żywiołu szkód, w obrębie zlikwidowanych uprzednio barier technicznych i barier w komunikowaniu się w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych – zakup/naprawę sprzętu/urządzeń
o ile ich zakup był dofinansowany ze środków PFRON, w tym w ramach programów Rady Nadzorczej PFRON.
- Wysokość świadczenia przypadającego danej osobie niepełnosprawnej:
- w ramach Modułu I wynosi 2000,00 zł (słownie: dwa tysiące złotych):
- w ramach Modułu II:
- w przypadku naprawy sprzętu/urządzenia – nie może przekroczyć 100% kosztów jej dokonania z zastrzeżeniem, że koszt naprawy nie może stanowić więcej niż 50% kosztów zakupu naprawianego sprzętu/urządzenia,
- w przypadku utraconego lub zniszczonego na skutek działania żywiołu sprzętu/urządzenia/środka pomocniczego/przedmiotu ortopedycznego objętego dofinansowaniem ze środków PFRON – nie może przekroczyć kwoty jego zakupu, (przy ustaleniu wysokości kwoty zakupu brany jest pod uwagę również ewentualnie wniesiony przez wnioskodawcę wkład własny), z zastrzeżeniem, że wysokość świadczenia nie może przekraczać kwoty wnioskowanej przez wnioskodawcę.
- Rada Nadzorcza PFRON upoważnia Zarząd PFRON do podejmowania decyzji o udzieleniu w uzasadnionych przypadkach adresatowi programu indywidualnego wsparcia wykraczającego poza pomoc określoną w ust. 2. z zastrzeżeniem postanowień ust. 7.
- Przedmiotową decyzję Zarząd PFRON podejmuje na podstawie wystąpienia Oddziału PFRON, przy czym łączna kwota pomocy udzielanej dla wszystkich adresatów programu wymagających indywidualnego wsparcia w ramach tego trybu nie może przekroczyć 100.000 zł (słownie: stu tysięcy złotych). Podstawą decyzji o skierowaniu wniosku do Zarządu PFRON przez Oddział PFRON jest złożenie pisemnego wniosku o udzielenie adresatowi programu indywidualnego wsparcia, o którym mowa w ust. 6 przez jednostkę samorządu powiatowego, o której mowa w rozdziale IX ust. 4.
VII. Warunki uczestnictwa w programie
- Warunkiem uczestnictwa w programie w Module I jest:
- przedłożenie w odniesieniu do każdej osoby niepełnosprawnej, której dotyczy wniosek o udzielenie pomocy kopii orzeczenia:
- o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności określonych w art. 3 ustawy o rehabilitacji lub
- o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów, lub
- o niepełnosprawności, wydanym przed ukończeniem 16 roku życia,
- przedłożenie kopii decyzji o przyznaniu zasiłku celowego w związku z wystąpieniem zdarzenia noszącego znamiona klęski żywiołowej dla osób lub rodzin, które poniosły straty w gospodarstwach domowych (budynkach mieszkalnych, podstawowym wyposażeniu gospodarstw domowych) na podstawie art. 40 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.) z zastrzeżeniem postanowień ust. 3.
- przedłożenie w odniesieniu do każdej osoby niepełnosprawnej, której dotyczy wniosek o udzielenie pomocy kopii orzeczenia:
- Warunkiem uczestnictwa w programie w Module II jest:
- przedłożenie kopii orzeczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1,
- umożliwienie przeprowadzenia przez pracownika samorządu powiatowego wizji lokalnej w terminie ustalonym z wnioskodawcą – nie dotyczy wniosku o dofinansowanie/refundację kosztów naprawy, kiedy wymagane jest przedłożenie przygotowanego przez serwis kosztorysu naprawy lub kopii faktury za przeprowadzoną naprawę,
- w przypadku utraconego lub zniszczonego na skutek działania żywiołu sprzętu/urządzenia/środka pomocniczego/przedmiotu ortopedycznego przedłożenie kopii:
- dokumentu potwierdzającego uzyskanie wsparcia ze środków PFRON np. umowa dofinansowania, refundacji, informacji od podmiotu, który udzielił pomocy w przedmiotowym zakresie,
- dowodu zakupu z zastrzeżeniem postanowień ust. 3.
- złożenie oświadczenia, że utracony lub zniszczony na skutek działania żywiołu sprzęt/urządzenie/środek pomocniczy/przedmiot ortopedyczny nie był objęty ubezpieczeniem od utraty, uszkodzenia lub zniszczenia mienia na skutek zaistnienia nieprzewidzianego zdarzenia.
- W przypadku, kiedy wnioskodawca wnioskujący o pomoc:
- w ramach Modułu I programu nie posiada kopii decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 2,
- w ramach Modułu II programu utracił dokumenty potwierdzające uzyskanie wsparcia ze środków PFRON
ustalenie stanu faktycznego następuje na podstawie informacji uzyskanych przez jednostkę samorządu powiatowego, o której mowa w rozdziale IX ust. 4, od podmiotu, który udzielił określonej pomocy lub na podstawie posiadanych przez tę jednostkę dokumentów, jeżeli to ona udzielała przedmiotowej pomocy.
VIII. Zasięg i czas trwania programu
- Program realizowany jest na terenach dotkniętych żywiołem.
- Program wchodzi w życie z dniem zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą PFRON.
- Program przewiduje wypłatę świadczeń dla osób niepełnosprawnych poszkodowanych w wyniku żywiołu. Data zakończenia programu ustalona zostanie przez Radę Nadzorczą PFRON na podstawie odrębnej uchwały.
IX. Warunki uczestnictwa samorządu powiatowego jako realizatora w programie
- Realizatorem programu w module I i II jest samorząd powiatowy, który przyjmie zaproszenie PFRON do realizacji programu.
- Samorząd powiatowy, który wyraża chęć przystąpienia do realizacji programu zawiera z PFRON umowę w sprawie realizacji programu, która określa obowiązki oraz uprawnienia stron.
- W przypadku, gdy dany samorząd powiatowy nie przystąpi do realizacji programu, dopuszcza się możliwość zawarcia umowy w sprawie realizacji programu na rzecz beneficjentów z terenu działania tego samorządu, z innym realizatorem programu.
- Samorząd powiatowy, który przystąpił do realizacji programu wyznacza jednostkę samorządu powiatowego właściwą terytorialnie dla miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej poszkodowanej w wyniku żywiołu do realizacji programu.
X. Tryb postępowania
- Wnioski o przyznanie pomocy w ramach programu rozpatrywane są w jednostce samorządu powiatowego wyznaczonej przez samorząd powiatowy do realizacji programu – na formularzach wniosków dotyczących Modułu I oraz Modułu II programu, z zastrzeżeniem postanowień ust. 3.
- Rozpatrywaniu podlegają wnioski pozostające w dyspozycji jednostki samorządu powiatowego, w tym złożone bezpośrednio w tej jednostce, a także otrzymane za pomocą operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1481), w tym przekazane przez inne podmioty działające na terenach objętych żywiołem.
- PFRON opracuje i udostępni samorządom powiatowym ramowe formularze wniosków o przyznanie pomocy, o których mowa w ust. 1.
- W 2017 roku wnioski w ramach programu składane są w trybie ciągłym, jednakże nie później niż do dnia 1 grudnia.
- Oddział PFRON i samorząd powiatowy, na terenie działania których wystąpił żywioł, organizuje na miejscu zdarzenia akcję informacyjną dla poszkodowanych osób niepełnosprawnych o możliwości uzyskania pomocy w ramach programu.
- Pracownicy Oddziałów PFRON i samorządu powiatowego, w tym jednostki samorządu powiatowego wyznaczonej do realizacji programu zobowiązani są do udzielania osobom niepełnosprawnym wszelkich informacji dotyczących programu, a także w razie konieczności udzielania pomocy przy wypełnianiu wniosku.
W uzasadnionym przypadku istnieje możliwość przekazania wniosku bezpośrednio pracownikowi jednostki samorządu powiatowego w miejscu i w terminie ustalonym z Wnioskodawcą. - Wnioski rozpatrywane są na bieżąco. Decyzję w sprawie przyznania świadczenia podejmuje jednostka samorządu powiatowego.
- O podjętych decyzjach jednostka samorządu powiatowego powiadamia wnioskodawców niezwłocznie.
- W przypadku pozytywnej decyzji jednostki samorządu powiatowego wypłata świadczenia nastąpi na rachunek bankowy wskazany we wniosku o przyznanie pomocy w ramach programu, nie później niż w ciągu 10 dni roboczych od daty podjęcia przedmiotowej decyzji.
- Wypłata świadczeń następuje do momentu wyczerpania środków finansowych PFRON przeznaczonych na realizację programu. Wnioski rozpatrzone negatywnie, podlegają archiwizacji w jednostce samorządu powiatowego.
- Wnioskodawcy, któremu odmówiono przyznania środków finansowych w wyniku uchybienia przy weryfikacji wniosków – przysługuje prawo zwrócenia się z wnioskiem do jednostki samorządu powiatowego o ponowne rozpatrzenie sprawy.
XI. Źródła finansowania programu
- Budżet programu tworzony jest ze środków będących w dyspozycji PFRON.
- W ramach programu finansowane są także wydatki samorządów powiatowych, ponoszone na obsługę programu – do wysokości 2,5% środków wydatkowanych przez samorząd powiatowy na realizację programu.
XII. Zadania poszczególnych realizatorów programu
- Do zadań Zarządu PFRON należy:
- podejmowanie decyzji o udzieleniu pomocy, o której mowa w rozdziale VI ust. 6,
- podejmowanie decyzji o wysokości środków finansowych, które zostaną przeznaczone na realizację programu,
- wnoszenie do Rady Nadzorczej PFRON projektów modyfikacji programu,
- ustalanie terminów przyjmowania wniosków z zastrzeżeniem postanowień rozdziału X ust. 4.
- wnioskowanie do Rady Nadzorczej PFRON o zakończenie realizacji programu.
- Do zadań samorządu powiatowego należy postępowanie zgodnie z zakresem określonym w programie, w tym przede wszystkim wyznaczenie jednostki samorządu powiatowego właściwej terytorialnie dla miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej poszkodowanej w wyniku żywiołu do realizacji programu odpowiedzialnej za:
- weryfikację formalną wniosków o przyznanie pomocy w ramach poszczególnych modułów programu,
- podejmowanie decyzji w sprawie przyznania wnioskowanej pomocy,
- występowanie do Oddziału PFRON z pisemnym wnioskiem o udzielenie adresatowi programu indywidualnego wsparcia, o którym mowa w rozdziale VI ust. 6,
- obsługę finansową beneficjentów,
- monitorowanie prawidłowości wykorzystania środków PFRON.
- Do zadań Biura PFRON należy:
- zarządzanie programem,
- opracowanie ramowych wzorów umowy w sprawie realizacji programu przez samorząd powiatowy oraz formularzy wniosków dotyczących Modułu I oraz Modułu II programu,
- monitorowanie programu.
- Do zadań Oddziałów PFRON należy postępowanie zgodnie z zakresem określonym w programie, w tym przede wszystkim:
- współpraca z samorządem powiatowym, w tym z wyznaczoną do realizacji programu jednostką samorządu powiatowego, w zakresie realizacji programu, w szczególności:
- zawieranie umów z samorządem powiatowym,
- przyjmowanie od samorządu powiatowego zapotrzebowań na środki finansowe PFRON na obsługę wniosków,
- przekazywanie środków finansowych oraz przyjmowanie sprawozdań z realizacji programu,
- występowanie do Zarządu PFRON o udzielenie indywidualnego wsparcia, o którym mowa w rozdziale VI ust. 6.
- współpraca z samorządem powiatowym, w tym z wyznaczoną do realizacji programu jednostką samorządu powiatowego, w zakresie realizacji programu, w szczególności:
XIII. Monitoring programu
- Zarząd PFRON sprawuje kontrolę nad wykorzystaniem środków PFRON przekazywanych na realizację programu.
- Samorząd powiatowy, na terenie działania którego wystąpił żywioł, przekazuje do Oddziału PFRON po zakończeniu wypłaty świadczeń:
- informacje o zakresie i sposobie wykorzystania środków przekazanych na realizację programu, zawierające w szczególności:
- liczbę wnioskodawców,
- liczbę złożonych wniosków spełniających wymogi programu,
- liczbę osób zakwalifikowanych do uczestnictwa w programie,
- kwotę wypłaconych w ramach programu świadczeń,
- inne informacje związane z realizacją programu, o które może wystąpić Oddział PFRON.
- informacje o zakresie i sposobie wykorzystania środków przekazanych na realizację programu, zawierające w szczególności:
- Oddział PFRON przekazuje do Biura PFRON:
- zbiorczą informację o zakresie i sposobie wykorzystania środków przekazanych na realizację programu opracowaną na podstawie informacji, o których mowa w ust. 2.
- inne informacje związane z realizacją programu, o które może wystąpić Biuro PFRON.